Co to jest odczyn poszczepienny?

Czy wiesz, czym jest odczyn poszczepienny? W jaki sposób się objawia i czy jest groźny dla dzieci? Przeczytaj nasz poradnik, aby dowiedzieć się więcej o odczynie poszczepiennym.

Odczyn poszczepienny – co to jest i kiedy się pojawia?

O szczepionkach słyszał niemal każdy, choć naprawdę głośno zrobiło się o nich w ostatnich kilkunastu miesiącach z racji szybko zmieniającej się sytuacji na świecie. Warto jednak pamiętać, że szczepionki istnieją już od dawna, a samo ich wprowadzenie ma bardzo istotne znaczenie dla zdrowia człowieka – zarówno jako jednostki, jak i całej populacji. Szczepionki same w sobie są preparatami, które zawierają śladowe ilości patogenów, czyli drobnoustrojów wywołujących określoną chorobę. Oczywiście taka ilość nie wywołuje zachorowania osoby zaszczepionej, efekt jest wręcz odwrotny – układ odpornościowy jest stymulowany do pracy i tworzenia nowych przeciwciał, w efekcie czego zachorowanie na dane schorzenie znacząco maleje.

Szczepionki są tak ważne w globalnej medycynie, że pierwszą z nich podaje się już na oddziale noworodkowym, czyli w pierwszej dobie życia maluszka. Niemowlęta są wtedy szczepione przeciwko gruźlicy oraz wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Jeśli z powodu różnych okoliczności nie uda się przeprowadzić tego szczepienia, jest ono automatycznie przesuwane na najbliższy możliwy termin. Dzięki takim działaniom wiele chorób udało się już całkowicie wyeliminować z naszej planety, a obszar zachorowań na inne drastycznie zmalał.

Ludzki organizm jest żywą jednostką, w związku z czym w niektórych sytuacjach mogą wystąpić różnego rodzaju reakcje, nie zawsze są one pożądane. Za taki uznaje się NOP, czyli niepożądany odczyn poszczepienny. Za odczyn poszczepienny uważa się wszelkie reakcje, które występują w ciągu 4 tygodni od podania szczepionki. Oczywiście częstotliwość ewentualnego występowania odczynu poszczepiennego zależy od wielu czynników, takich jak choćby rodzaj podanej szczepionki, przyjmuje się jednak, że tego typu dolegliwości nie pojawiają się częściej niż u jednej na dziesięć zaszczepionych osób. Ponadto same odczyny poszczepienne dzieli się na bardzo częste, częste, umiarkowanie częste, rzadkie oraz bardzo rzadkie.

Trzeba też wyraźnie podkreślić, że nawet jeśli odczyn poszczepienny wystąpi po szczepieniu, to niemal zawsze jest bardzo łagodny, a wizyta u lekarza nie jest konieczna. Za najczęściej występujący odczyn poszczepienny uznaje się gorączkę, która może pojawić się w ciągu doby od szczepienia, zazwyczaj ustępuje w ciągu kolejnych 2–3 dni. Zwykle nie jest specjalnie uciążliwa, jeśli jednak dość mocno daje o sobie znać lub dokucza dzieciom, zaleca się podanie paracetamolu. To bardzo bezpieczny środek, który działa przeciwgorączkowo i przeciwbólowo, w odpowiednio podanych dawkach można go podawać nawet małym dzieciom i kobietom w ciąży.

Bardzo zwraca się uwagę na to, aby bezpośrednio po szczepieniu nie wychodzić z placówki. Powrót do domu może chwilę poczekać – dlatego też najlepiej pozostać w przychodni czy szpitalu przez około 30 minut, szczególnie jeśli dotyczy to niemowląt. W tym czasie można obserwować dziecko, czy nie pojawią pierwsze objawy odczynu poszczepiennego. Warto dodać, że maluszek po szczepionce może być nieco apatyczny, marudny i rozdrażniony, na odczyn poszczepienny może wskazywać też brak apetytu i nadmierna płaczliwość. Jeżeli u dziecka wystąpi odczyn poszczepienny, maluch powinien odpoczywać.